سُڌ، خبر. نِشانُ. ڏَسُ، پتو، اهڃاڻ، پسڻ. دنگ، ڇيھ، انت، ڇيڙو.

Idea, consciousness, knowledge, intimation, perception, search, quest.

• جَي اَٿيئِي سَڌَ سُرڪَ ۾، وانءُ ڪَلاڙَڪيءَ ڪُوءِ، مَھَيسَرَ جي مَندَ جِي، ھُتِ ھَڏِھِين ھُوءِ، جانۡ رَمزَ پَروڙِيَمِ رُوءِ، تانۡ…[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
• عِشقَ تُساڏي مَين عاجِزُ ڪِيتِي وو مَيڏي مِيان، دَردَ رانجَهن دي گهايَلِ ڪِيتِي، ھِڪُ جِيئَن سُھڻا، ٻِيجِي بي پَرواھِي، ويڄَ…[ سُر ڪلياڻ - وايون ]
• اَچي اُجهايو آڳِ کي، پَتَنگَنِ سين پَروازَ، کامِي خاڪِ ٿِيَڻَ جا، اُنِهين وَٽِ اَندازَ، رَمزَ پَروڙِيَئُون رازَ، ڄيري جي ڄِڀِيءَ…[ سُر يمن ڪلياڻ - پتنگ ۽ باھ ]
• موکِيءَ سَندي مَٽَ ۾، ڪو جو زَھَرَ ذَرو، پِيئَندي پوشِيدَنِ، کي پِئڙو ڪو نَہ پَرو، مَٿو مَھايَنِ جو، ڪِئو ڳَھَرَ…[ سُر يمن ڪلياڻ - سري پيالو ۽ موکي متارا ]
• سامُونڊِيَنِ سِڙَه سَنباھِئا، وَرِيُنِ واءُ اُتَرَ، ٻارَھين ماھِ موٽِئا، وِئا پَروڪِيءَ پَرَ، سُڃا سامُونڊِيَنِ ري، بازارِيُون بَندَرَ، کَڻِيو سُورَ سَمَرَ،…[ سُر سامونڊي - آيا وڻجارا ]
• جِئان گِهڙي تِئانِ گهيڙُ، ڪَپَرو پُڇَنِ ڪُوڙِيُون، ڏَمَ سين جُسو ظاھِرا، مَنَ ميھارَ سين ميڙُ، سا نَدِي ڀانئي نيڙُ، جَنھِن…[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
• جَو تُون آھيين توکي مَڱان، آئُون ٻِئو دَرُ ڪونَہ سُڃاڻان، اِلاھِي عِنايَتَ سين، نَوازِيين نَماڻا، اَنڌا ڪَرِيين اَڳَ ۾، ڪوٺائِيين…[ سُر سھڻي - وايون ]
• سَختِي شَھادَتَ جِي، نِسورو ئِي نازُ، ڪي رِندَ پَروڙِينِ رازُ، قَضِيو ڪَربَلا جو.[ سُر ڪيڏارو - ڏٺو محرم ماھ ]
• حُرُ ھَلِي آيو ھُنِ پاران، مانجِهي مَردانو، اَڳِيان اَچِي اِمامَ جي، زور ڀَريائِين جانو، آھي عاشِقُ آڳِ جو، پَتَنگُ پَروانو،…[ سُر ڪيڏارو - ڪامل ڪربلا ۾ ]
• لَکَڻَ جٖي لَنڊنِ جا، لوڪُ نَہ چَڱا چوءِ، پَرو تَنِ کان پوءِ، جٖي اِيندَنِ ويندَنِ سَندِيُون.[ سُر معذوري - ڪاڪل ۽ جيسرميرياڻيون ]
• پَھَڻَنِ ڪِينَ پَروُڙِئو، پِٿُون پيرَ ٿِئامِ، ثُمَّ لا يَمُوتُ فِيهَا وَلا يَحْيَا ، ھِھَڙا حالَ سَندامِ، ڪوجها ڪِرتَ ڪِئامِ، جِيئَن…[ سُر ديسي - آڏ تراڇا جبل ]
• پَروانُو پُنهونءَ ڏي، لِکِئو آرِيءَ ھوتَ، اِيءَ پَرِ نَہ پانھِنجِي، جِيئَن پَهَسَ پَڇاڙِين پوتَ، ھاڙِھي جا بَلوچَ، ڪِ لَڳُئِي نِينھُن…[ سُر ديسي - دانھُون ڪُوڪُون ]
• بُرو فازا باتِ جَنِي، سِيروُزي شِيشِي، ڏِينِ پاريسيُون پاڻَ ۾، اِزًا اَبليسِي، ليڙا راتِ لَطِيفُ چئَي، نَڌائُون نيشِي، پُنهون پَرويشِي،…[ سُر ديسي - ٻروچڪي ٻولي ]
• گِندا گُشِي پاڻَ ۾، سِرِ چَپَنِ چولي، پِريَٽِ پَروجِي ڪِينَ ڪِي، ٻاروچي ٻولِي، گَسُ وَٺي گولِي، پَهتِي ڄامَ پُنهونءَ کي.[ سُر ديسي - ٻروچڪي ٻولي ]
• مَٿِئان مَٿي مَچُ، ٻَرِئُمِ ٻاروچَنِ جو، مُون کي طَعنا تي ڏِئو، جي نَہ پَروڙِئو سَچُ، اَمَڙِ اورِي اَچُ، تَہ سِٽَ…[ سُر حسيني - ماءُ سان ڪلام ۽ ڪاوڙ ]
• سُورَ مَ ڏي ڌُوڻَ آئُون اَڳيئِي ڪانھِري، ڦَٽَ اَڳيئِي ڦَٽِيا، تُون لَپُون آڇِ مَ لُوڻَ، جا پَرِ پَروڻَ، سا پَرِ…[ سُر حسيني - سُور ۽ ڏکن ماري ]
• سُکَنِ مَٿي سُورَ، ڪا مَٽائِيندِي جيڏِيُون، پييانءَ جي پَروڙَ، ڪوڙيِين ڪَتَرُ نَہ ڏِيو.[ سُر حسيني - سؤُ سُک ۽ طالب، تات ]
• مُون نَہ پَروڙِئو ماءُ تان ڪا ھيڏِي ھوتَ ڪَندا، ٻاروچا ڪوھِيارا، اَنگهُنِ چاڙِھي اَنگُڙاَ، ڪَھِي ڪيچِ وِئا، سُڌِ نَہ اُنِ…[ سُر حسيني - وايون ]
• ڌارَ نَہ يَڪدِلِ يارُ ٿِيي، مَتِ ڏِنِي مِه مَنَ، ڪِ ٿِئوءِ تَسَلو تَنَ، پَروڌوءِ پَراوَنِ مان.[ سُر بروو سنڌي - دل جو دلبر ]
• جانۡ جانۡ ناھِ نَصِيبَ ۾، مُومَلَ مَينڌَرو، پُوندوءِ جِمَ پانھِين وَرين، مَنجهان پِرتِ پَرو، راڻي لَئي مَ رو، ويھُ طَعني…[ سُر راڻو - چندن، لوڊي، ڪاڪ ڇڏڻ ]
• پِئو جَنِ پَرو، گَنجي ڏُونگَرَ گامَ جو، ڇَڏي کيٽُ کَرو، لوچِي لاھُوتِي ٿِئا.[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
• ڏُونگَرُ نَہ ڏوٿِي، ڏُونگَرُ سُڃُو ڏوٿِيَنِ ري، پُڇان پَرو ٿِي، ڪِ ڏوٿِي ڏُٿِ اَچِڻان؟[ سُر کاھوڙي - گنجي ٽڪر، پکيان پير ]
• سُونھَپَ ۾ سَپَ گَهڻا، مُنجَهڻُ ماکِي ھوءِ، پَرو تَنھِين پوءِ، جو اُجِهي پَئي اُنَ تان.[ سُر کاھوڙي - سَپ، جهنگُ، ڪُتي ڪوڪار ]
• نانگو نَنگا نِڱِئو، تَنھِن نانگي نَنگُ نَڪو، نَہ ڪا ڇوٽِي ڪَڇَ ۾، نَڪِي ڌوتِئو ڌوءِ، راتِيان ڏِينھان روءِ، ڳالِهہ پَروڙِئو…[ سُر رامڪلي - ڪن ڪٽ ڪاپٽ ڪاپڙي ]
• نَہ کِلَنِ نَہ کِينِ ڪِي، نَڪِي ڳالَهائِينِ، ڪَنھِن جَنھِن ۾ آھِينِ، سا پَرِ پَروڙَڻُ ڏاکَڙو.[ سُر رامڪلي - بُک، طعام، گدا ۽ گبري ]
• جِتي عَرشُ نَہ اُڀُ ڪو، زَمِينَ ناھِ ذَرو، نَڪو چاڙاھو چَنڊَ جو، نَڪو سِڄَ سَرو، اُتي آديسِيَنِ جو، لَڳو دَنگُ…[ سُر رامڪلي - الله، آدم، جوڳي ۽ سنياسي ]
• نَھِين نَھِين گَتِ ميرِي، بِنان ڀَڳوانَ بِنان رَحمانَ، پيھِي جان پَروڙِئان، تان دِينُ دُنيا سَڀَ تيرِي.[ سُر رامڪلي - وايون ]
• چَئِي چَنيسَرَ ڄامَ سين، لِيلان لَکايوءِ، تو ڀانيو پانھِنجو، تَنھِن جو پَرو ڪو نَہ پِئوءِ، ڪَونئُروءَ ڪانڌُ سَندوءِ، دَستِ ڪِئو…[ سُر ليلا - ھاڻي ويٺي رو ]
• ھُيَسِ ھِندورَنِ ۾، پيَمِ ڪانَہ پَروڙَ، مَڻِيي سَندي مامِري، ڪوجهي وِڌِيَسِ ڪُوڙَ، سامُھان ٿِئمِ، سُورَ، وِئو وِلِٽي وَلَهو.[ سُر ليلا - ليلا ليلائيج ]
• اللهَ جِيئَن نالوءِ، تِيئَن مان وَڏو آسِرو، خاوَندَ تُنھِنجِيءَ کانڌِ جو، پَرو نَہ پاندُ ڪو، نالو رَبَ سَندوءِ، رَھِيو آھي…[ سُر ڏھر - نانءُ، ٻاجهہ ۽ ڪانڌ ]
• لوچان ٿِي لاحَدَ ۾، ھادِيءَ لَھان نَہ حَدُ، سُپيرِيان جي سُونھَن جو، نَڪو قَدُ نَہ مَدُ، ھِتِ سِڪَڻُ بي عَدَدُ،…[ سُر آسا - آئون، تُون، روزا نمازُون ]
• کائُرِ ڏانھَن کَڻِي وِئا، ٿَرِ ڪِئائُون ٿاڪَ، سانگِي لَڏايا سُومَري، عُمَرَ ڪَري مَذاقَ، جيڪُسِ پَروَرَ پاڪَ، اَمُرُ اِيءُ اَباڻَنِ سين.[ سُر مارئي - کائر ڏانھن کڻي وئا ]